1 Speciaal voor de Belgische bezoekers, klikhiervoor meer informatie

Ambon

Ambon is een eiland dat hoort bij de eilandengroep de Molukken van Indonesië. Het bestaat uit twee schiereilanden die door een landengte met elkaar verbonden zijn. Tussen deze twee schiereilanden ligt de mooie baai van Ambon waar u kunt genieten van een fijn uitzicht. Dit Molukse eiland heeft een rijke geschiedenis, buitengewone bezienswaardigheden en heerlijke stranden. Ambon is erg verbonden met de moderne Nederlandse geschiedenis toen veel Ambonezen en Molukkers zich na de onafhankelijkheid gedwongen in Nederland vestigden. Veel mensen hebben nog familie op de Molukken en dit maakt het voor hen interessant om Ambon te bezoeken tijdens een rondreis door Indonesië of het zuidoosten van Azië. Maar ook voor wie geen familiebanden daar heeft, leent Ambon zich perfect voor een bezoek tijdens een rondreis Molukken.

 

Ambon bezienswaardigheden

De groene bergen, helder zeewater, kleurrijke tuinen, pittige kruiden en bijzondere zeedieren maken van Ambon een unieke plek voor een rondreis. Ondanks dat Ambon een klein eiland is, is het ideaal om er naar toe te reizen voor diegene die van afwisseling en avontuur houdt.
Een vakantie op Ambon betekent een ontdekkingsreis naar oude forten, de geschiedenis van oude koninkrijkjes die in schrift hun verhaal vertellen, het harde kolonialisme en de uiteindelijk weg naar onafhankelijkheid waarbij Nederland veel invloed heeft gehad. Een mooie indruk van Indonesië krijgt u op Ambon.

 

 

Fort Nieuw Victoria

Neem een kijkje in de geschiedenis met een bezoek aan Fort Nieuw Victoria. Dit oude fort werd gebouwd in 1575 door de Portugees Sanchos Vanconcelos. Om het fort heen vestigde zich het stadje Kota Ambon. In 1602 werd het fort door de Nederlanders overgenomen. Vanuit hier werd toen de specerijhandel gecontroleerd. Het fort bestond uit een zevenhoek met bastions die vernoemd waren naar de provincies van Nederland. Fort Nieuw Victoria heeft blootgestaan aan enkele aardbevingen en er zijn delen ingestort wat uiteindelijk aan meer dan 100 mensen het leven heeft gekost. Engelse kolonisten hebben nog een poging gedaan het fort te veroveren. Het lukte de Japanners wel in 1942 ten tijden van de Tweede Wereldoorlog, die het fort als gevangenis gebruikten. Later werd het fort een schuilplaats voor Molukkers en Ambonezen die tegen de gehele onafhankelijkheid van Indonesië waren.


Het Martha Christina Tiahahu Monument

In de vroege 19e eeuw vocht Martha Christina Tiahahu aan de zijde van haar vader tegen de onderdrukking van Nederlandse kolonisten. Haar vader was lid van de verzetsbeweging Pattimura en op het eiland Nusalaut werd hij geëxecuteerd. Zijn dochter Martha werd ook gevangen genomen en de Nederlandse pioniers brachten haar naar Java zodat ze kon werken op een thee- en koffieplantage. Uit protest tegen haar vaders dood, weigerde ze te eten. Ze stierf aan boord van het schip op 2 januari 1818 op 18-jarige leeftijd. Haar lichaam werd gedumpt in de Bandazee. Tegenwoordig is Martha Tiahahu één van de nationale helden van Indonesië. Bij Karang Panjang staat een monument ter nagedachtenis aan haar. Hier is het uitzicht over Ambon-stad prachtig. Als de zon ondergaat, steekt het standbeeld zwart bij af bij de verschillende kleuren in de lucht.

 

Siwa Lima Museum

Het Siwa Lima Museum toont uitgebreide collecties van Indonesische, Molukse en kolonialistische voorwerpen, kleding en architectuur. Er is een overzicht van historische en culturele voorwerpen maar ook van etnografische objecten. Alles is aanwezig: stenen rijtuigen, houtwerken, schedels, sieraden, trommels, scherpe speren en slagtanden van olifanten. In het museum zijn er tevens culturele voorstellingen te bekijken. Vlakbij de gebouwen zijn schitterende tuinen te vinden waar heerlijk gerelaxt kan worden.


De heilige alen van Waai

Een bijzondere en unieke bezienswaardigheid zijn de heilige alen van het dorpje Waai. In een natuurlijke bron met onderwater grotten leeft een kolonie grote alen (murenen). De verzorgers van de alen voeden ze met kippeneieren. De bewoners van Waai geloven dat als de alen wegzwemmen er rampen kunnen gebeuren. Zodra het goed gaat met de alen, zal het dorp en zijn inwoner een voorspoedig leven leiden. Als de alen er niet zijn, of ziek zijn, zullen er catastrofes plaatsvinden.
Het bewijs hiervan werd onder andere geleverd in 1960: de alen zwommen weg van de poel en het gebied werd getroffen door een epidemie. Mensen brachten kleine offers aan het water en de alen keerde terug. Wonder boven wonder was de epidemie toen ook voorbij. Tegen een kleine vergoeding is het mogelijk de alen te aaien en te voederen. 

 

Natuurschoonheid Pintu Kota bij Airlow

Pintu Kota is een mooie rotsformatie. Er is een grote rots met een holte erin: ‘de deur’ naar de zee. Dit gedeelte is erg fotogeniek en indrukwekkend. De zee is onstuimig en met de grijze rotsen en een zonsondergang is dit heerlijk genieten. Ideaal om even bij te komen tijdens een rondreis over de Molukken of andere gebieden van Indonesië.

 

 

Het Pattimura Monument

De Molukker Thomas Matulessy leidde de opstand tegen de Nederlandse kolonisten in 1817. Zijn bijnaam is Pattimura. Het was hem bijna gelukt het Nederlandse Fort Duurstede in Saparua over te nemen. Hij werd echter verraden door één van de radja’s verraden en uitgeleverd. Op Ambon werd hij geëxecuteerd. Op de plek waar hij is omgekomen staat en monument vlakbij Fort Victoria. Pattimura is een nationale held in Indonesië.  


Ambon tips

 

Tweede Wereldoorlog Begraafplaats in Ambon

Op de begraafplaats van Kapahaha Tantui liggen Nederlandse, Indonesische, Britse en Australische soldaten. Deze soldaten zijn op de Molukken en Sulawesi omgekomen. Op deze locatie stond een Japans concentratiekamp waar soldaten uit Australië werden vastgehouden. Het kerkhof is goed onderhouden en herinnert aan heftige tijden.


Ambon cultuur

In het zuiden van Ambon is de bevolking grotendeels christelijk, in het noorden islamitisch. Vooroudergeloof (adat) is echter in beide gebieden belangrijker, zoals dat ook geldt voor veel andere gebieden in Indonesië. Er is ontzag voor de voorouders en zowel moslims als christenen respecteren de baileo. De baileo is de gemeenschappelijke ontmoetingsplaats waar dorpszaken worden besproken en het wordt een magische krachten toegedicht. Ook de pela (broederschapsband) waarbij men elkaar helpt ten tijde van crisis is heel belangrijk op Ambon. Ambonezen hebben vaak een goede opleiding gehad en bekleden dikwijls hoge functies. Daarnaast staan ze ook bekend om hun muzikale talent. Veel mannen op Ambon dragen witte juwelen gemaakt van wit ijzer. Mensen geloven dat dit geluk brengt en slechte invloeden afstoot.


Talen op Ambon

Op Ambon worden ongeveer acht talen gesproken. De meest gesproken taal is Ambonees. Het Bahasa Indonesia wordt niet als moedertaal gesproken. Deze één na meest gesproken taal wordt meer gesproken door immigranten, door onder ander Java. De andere talen zijn Centraal-Molukse talen.


Ambon geschiedenis

De Molukken en daarmee ook Ambon hebben een belangrijke rol gespeeld in de ontwikkeling van Europa en Nederland als moderne samenlevingen. Daarbij zijn er in Nederland veel Indonesische mensen die hun wortels hebben op de Molukken en Ambon. Tussen Nederland en de Molukken zijn er daarom nog veel familiebanden.


Het tijdperk van de grote ontdekkingen

De Molukken werden als één van de eerste eilanden ontdekt door Europese kolonisten. Het ontdekken van deze eilanden heeft bijgedragen aan het Europese tijdperk van grote ontdekkingen. Handelsroutes via land waren niet meer geschikt door de opkomst van het Ottomaanse Rijk. Zij kregen een monopoliepositie over de handel tussen Europa en Azië. Specerijen werden letterlijk peperduur. Hierdoor werd er gezocht naar oplossingen over zee.
Columbus voer per ongeluk de verkeerde kant op en kwam in Amerika terecht. De Portugezen zeilden langs Afrika en kwamen aan bij Kaap de Goede Hoop (Zuid-Afrika) en vervolgens India. De Portugezen voeren verder en ontdekte de zeeroute van Banda naar Ambon. Ambon was ontzettend interessant, omdat het werd gezien als het enige eiland waar nootmuskaat en foelie was te verkrijgen. Onder andere hiermee werd de monopolie op specerijen door het Ottomaanse rijk verbroken.

 


De kolonisatie

Ambon werd in 1511 door de Portugezen ontdekt. Zij noemden het Amboina en maakten het in 1527 Portugees grondbezit. De Portugezen hadden problemen om de lokale bevolking te onderwerpen, maar deden toch een poging een specerijenhandel op te zetten. Daarbij wilden ze de bevolking van Ambon katholiek maken.
Rond 1600 kwam de Nederlander Steven van der Hagen aan op Hitoe, een gebied op Ambon. Hij wist een pact te sluiten met de bewoners en richtte een Nederlandse factorij op. De islamitische inwoners moesten niks hebben van de Portugezen en waren eigenlijk bereid Nederland te helpen om de Portugezen dwars te zitten. Vanaf hier begon de kruidnagelhandel te ontluiken. De Portugezen wisten hiervan af en straften de bevolking die handel dreven met de Hollanders. In 1605 kwam een tweede Nederlandse expeditie naar Ambon die de Portugezen wisten te verslaan. Nederland nam de Portugezen vestigingen over en de mensen vielen nu onder Nederlands gezag. Ze waren overigens niet meer katholiek maar juist protestants.

In 1610 besloten de eilanden om een ‘Eeuwig Verbond’ te sluiten: alleen aan de Hollanders mochten de specerijen worden geleverd. 

 

Nederland verovert de Indonesische archipel

Het lukte Nederland om vanaf de Molukken een steeds betere grip te krijgen op de andere Indonesische eilanden. Het duurde drie eeuwen totdat Nederland het gehele Indonesië onder controle had en het werd Nederlands-Indië genoemd.
Toch ontstonden er ook problemen omdat de lokale bevolking zich ging verzetten tegen de VOC. Ze waren het bijvoorbeeld niet eens met de prijzen die ze kregen voor de kruidnagels. Britse kolonisten probeerden hiervan te profiteren maar de VOC kreeg hier lucht van. Een rechtbank stelde vast dat de Britten schuldig waren aan het maken van complotten. Dit gaf de VOC het recht om ze te executeren. Deze gebeurtenis wordt de ‘Ambonese Moord’ genoemd en Engeland pikte dit niet. Dit leidde tot een conflict tussen Engeland en de Republiek der Zeven Verenigde Nederlanden. Vanaf 1796 ontstond er daarom een getouwtrek tussen de Nederlanders en de Britten om Ambon.

 

Nederland verandert Ambon

Het kasteel Victoria in Ambon-stad was de hoofdvestiging van Ambon. Er waren ook kleine forten. De Nederlanders lieten de dorpshoofden de inheemse bevolking besturen. Daarbij mochten de belangrijkste dorpshoofden mee beslissen bij rechtspraak van de landraad. Hierdoor hoopten ze op goodwill van de bevolking en konden ze hen op hun rechtsnormen veroordelen.
Nederland voelde zich ook verantwoordelijk voor de religie en ze zetten een systeem op van christelijke scholen die Maleise leermiddelen kregen. Ambonese schoolmeesters mochten kinderen onderwijzen. Hierdoor was een groot deel van de bevolking gealfabetiseerd wat hen later een voorsprong gaf op andere inheemse volken.
Uiteindelijk nam Japan in 1942 De Molukken en daarbij ook Ambon in. Ambon werd het hoofdkwartier van de Japanse militairen. Er zijn nog veel restanten te vinden in het landschap als stille getuigen.

 

Na de Tweede Wereldoorlog

In 1945 verklaarde de Republiek Indonesië zich onafhankelijk. Nederland erkende dit niet en er barstte een oorlog uit om deze ‘opstand’ de kop in te drukken. Ambon daarentegen kwam óók in opstand tegen de Republiek Indonesië van president Soekarno. Op 25 april 1950 werd op Ambon de Republiek der Zuid-Molukken uitgeroepen. De Indonesische regering zag dit weer als een kleine opstand, maar stuurde toch veel militairen naar het gebied. Door middel van geweld herstelde eenheidsstaat Indonesië het gezag op Ambon en de Molukken. 

 

 

De Molukkers moeten naar Nederland

Na de Tweede Wereldoorlog probeerde Nederland haar gezag in Indonesië weer te herstellen. Van 1945 tot 1949 brak er een onafhankelijkheidstrijd uit. Nederland had haar leger opnieuw opgericht: Het Koninklijk Nederlandsch-Indisch Leger (KNIL). Ze kregen de opdracht om de orde opnieuw te handhaven en de vrijheidstrijders een halt toe te roepen. Bij het KNIL zaten veel Molukse beroepsmilitairen waarvan veel er afkomstig waren van Ambon.
Veel Indonesiërs moesten niks van dit leger hebben en de Molukkers die meevochten met het KNIL werden met de nek aangekeken. De Molukse beroepsmilitairen kregen alsnog een aanbod om mee te vechten met het Indonesische leger, maar veel van hen waren bang voor latere straffen die geheid zouden volgen.


Ondertussen pleitte Nederland voor een federale structuur voor de Molukken zodat zij een vorm van zelfbeschikking zouden krijgen, los van Indonesië. Hierbij zou Nederland nog een kans hebben een rol te blijven spelen in de oude kolonie. Nederland kon echter niet rekenen op internationale steun en ze trokken zich definitief terug in 1949.


Bij de soevereiniteitsoverdracht werd gepoogd een federale structuur op te zetten, maar Indonesië veranderde in een eenheidstaat. De mensen op de Molukken waren hier niet blij mee en als reactie werd het Republiek der Zuid-Molukken uitgeroepen. Nederland deed dit af als rebellen. Er waren echter nog steeds Molukse militairen in dienst van Nederland die op het eiland Java verbleven. Zij konden geen kant op. Nederland bood een ‘tijdelijke’ oplossing aan: de 4000 Molukse soldaten konden naar Nederland worden overgebracht. Veel van hen mochten familie of hun gezin meenemen. In totaal kwamen dus 12500 Indonesische personen naar Nederland. Eerst heerste de misvatting dat alle gezinnen van Ambon kwamen en ze werden ‘Ambonezen’ genoemd. Toen duidelijk was dat dit niet het geval was, veranderde de naam naar ‘Molukkers’. In Nederland kregen de soldaten te horen dat ze uit militaire dienst waren ontslagen.


Omdat er in Nederland geen plek voor zo’n grote groep mensen was, werden de Molukkers in oude concentratiekampen van Westerbork en Vught gezet. Ze hoefden geen werk te zoeken, hun verblijf was immers ‘tijdelijk’. Maar het werd al snel duidelijk dat Nederland hen niet terug zou brengen.

 

Spanningen

In Nederland ontstonden er spanningen. De Molukkers hadden het moeilijk zich in Nederland te settelen. De Nederlandse regering deed bovendien niet hun best zich actief voor een Molukse republiek in te zetten. De overheid kwam met tegemoetkomingen zoals een Herdenkingspenning en een Rietkerk-uitkering. Uiteindelijk leidde dit in de jaren ’70 tot gijzelingen door jonge Molukkers die zich miskend voelden. Hierbij werden burgers gegijzeld en vielen er zelfs doden. De derde generatie wil zich nog steeds inzetten voor een onafhankelijke gemeenschap, maar het leven hier is inmiddels ook gesetteld.

Veel mensen hebben nog familie op de Molukken of Ambon waarbij het tegenwoordig gelukkig makkelijker is om een rondreis Molukken te maken. 

 

Bekijk de voorbeelden van een rondreis Indonesië.

Tijdens deze rondreizen en bouwstenen reist u naar Ambon
Indonesie-Molukken-strand(9)
Voorbeeldreis Molukken

Bouwsteen Kruidnageleiland Ambon

Ambon, centrale Molukken

 

Aankomst Ambon, overnachtingen in Ambon-stad - bezichtiging van de stad - daarna prachtige dagtocht naar het zuidwesten, met de bijzonder mooie rots Pintu Kota.