Door de grote biodiversiteit leven er ongeveer 900 vogelsoorten in Costa Rica. Tijdens mijn rondreizen Costa Rica heb ik er al heel wat af mogen vinken. Tijdens een van deze reizen gingen we vogels spotten in Boca Tapada met onze gids Alan. Hij is gek van vogels en hij raadt ons dé app aan: Merlin Bird. Na het aanmaken van een account (gratis) download ik de data over alle vogels in Costa Rica. Naast dat ik foto’s kan inladen in de app om de checken welke vogels ik allemaal gezien heb, kan ik tijdens mijn wandelingen de vogels ‘shazammen’, hoe leuk is dat?! Tijd om het uit te proberen: we denken een toekan te horen, openen de app, drukken op het microfoontje en… ja hoor: een zwartsnaveltoekan! Mijn (vogel)reis door het groene Costa Rica kan beginnen.
Ara
In Costa Rica leven er twee soorten ara’s (macaws) met twee grote verschillen: hun kleuren en hun leefgebied.
De Bonte ara / Rode ara (Scarlet Macaw), oftewel de geelvleugelara, is de herkennen aan de felrode kleur veren. De rode kleur wordt afgewisseld met geel en blauw in de vleugels.
Je kunt de rode ara tegenkomen aan de Pacifische kust van Carara National Park tot aan Corcovado National Park. Dé plek om de bonte ara te spotten? Dat is toch wel in en rondom Carara National Park. Hier vliegen ze af en aan door de lucht, bijna altijd met zijn tweeën naast elkaar.
De Groene ara (Great Green Macaw) is bijna helemaal groen van kleur, met wat rode dons boven de snavel en een overloop naar blauwe veren op de vleugels. De groene ara kun je spotten in het groene noorden van Costa Rica, het gebied van Boca Tapada bij de grens met Nicaragua tot aan Tortuguero National Park aan de Caribische kust. Door de kleuren zijn ze wel iets moeilijker te spotten dan de rode ara.
Toekan
Een bijzondere vogel met een enorme snavel. In Costa Rica leven er twee soorten toekans
- Zwartsnaveltoekan (Chestnut-mandibled toucan)
De zwartsnaveltoekan is te herkennen aan de oranje met kastanjebruine (‘chestnut’) snavel. - Zwavelborsttoekan (Keel-billed toucan)
De zwavelborsttoekan is te herkennen aan zijn kleurige snavel. De snavel is namelijke grotendeels groengekleurd met kleine delen oranje, geel en blauw.
Beide toekansoorten leven in het noordoosten van Costa Rica, tegen de grens met Nicaragua aan en aan de Caribische kust. De zwartsnaveltoekan (chestnut-mandibled toucan) kun je daarnaast in het zuiden van Costa Rica spotten, van Puntarens tot aan Corcovado National Park. De zwavelborsttoekan (keel-billed toucan) spot je nog in het noordwersten, in de regio Guancaste en Nicoya Peninsula.
Wil je de beste kans hebben om een toekan te spotten? Toekans zijn gewoontedieren. Heb je een toekan gespot om bijvoorbeeld 16.00 uur ’s middags in de boom? Dan kun je er bijna vanuit gaan dat die toekan hier morgen weer zit rond deze tijd! Zo hebben wij drie dagen op rij toekans gezien in de namiddag vanuit ons zwembad in de boom in Puerto Viejo de Talamanca. Spreek je anderen op reis die een toekan hebben gespot? Vraag dan zeker waar en wanneer dit was, de kans is groot dat jij de toekan hier ook spot!
Weetje: toekans delen hun boom niet met andere vogels, als zij in de boom zitten is het ‘hun boom’.
Toekanets
Naast de twee grote toekans zijn er vier soorten toekanets (toucanettes, kleine toekans) te vinden. Een stuk kleiner, maar de snavel en het lijf hebben ongeveer dezelfde verhouding van elkaar als bij de toekan. Deze vier soorten toucanettes leven in Costa Rica:
- Halsband Aracari (Collard aracari)
- Vuursnavelaracari (Fiery-billed aracari)
- Noordelijke Smaragdgroene Toekanet (Northern Emeral Toucanet)
- Geeloortoekanet (Yellow-eared toucanet)
Quetzal
De quetzal, de nationale vogel van Guatemala, is familie van de trogon en toch wel de meest bijzondere vogel van heel Costa Rica: de quetzal. En dan wel het mannetje in het bijzonder. Er zijn slechts twee parken in Costa Rica waar deze prachtige vogels huisvesten:
- Parque Nacional los Quetzales (San Gerardo de Dota)
- Monteverde Cloudforest
Wij zijn in Parque Nacional los Quetzales om hier de quetzal te spotten. Vroeg in de ochtend op pad naar de aguacatillo bomen, bomen met kleine avocado, waar zij om deze tijd eten. We zien al snel meerdere vrouwtjes. Bij de ‘female quetzal’ zien we duidelijk de gelijkenis met de trogon: de rode borst en gestreepte staart.
Het waait behoorlijk en er vliegt een havik rond, een van roofdieren die op de quetzal jaagt. Door de lange veren is het voor het mannetje lastig om zijn evenwicht te bewaren met sterke wind. De imposante ‘male quetzal’ houdt zich vandaag daarom dieper in de bossen schuil.
We verblijven twee nachten in het park en op de tweede ochtend hebben we al vrij snel meer geluk: de male quetzal! Wat een prachtige veren, welke met het licht tussen groen en blauw wisselen. De quetzal vliegt slechts kleine stukken van de ene naar de andere boom, waardoor we de vogel nog een tijdje kunnen bewonderen voordat we weer teruggaan.
Motmot
Er zijn zes motmot-soorten in Costa Rica, bijna allemaal te herkennen aan het ‘bolletje’ veren aan het einde van de staart. Lange veren, dan twee kale schachten die eindigen in twee kleine veren. De naam ‘motmot’ komt van hun dubbele roep.
De grootste motmot-soorten zijn de Lesson’s Motmot (blauwe ‘pet’ op de kop) en de Rufous Motmot (oranje kop). De vogel houdt zich schuil in vochtige gebieden, maar de soorten zijn zeldzaam. Hoor je een geluid dat lijkt op het geluid dat een uil maakt? Dan zou het ook zomaar de motmot kunnen zijn!
Oropendola
Te herkennen aan het bijzondere geluid: de Montezuma Oropendola. Reis je in het noordoosten van Costa Rica? Dan zul je de Montezuma Oropendola zeker een keer horen, een geluidje wat je niet snel vergeet. Kijk goed rond of je deze vogel met gele staart in een van de bomen om je heen ziet, want ook de beweging tijdens het geluid is leuk om te zien: de vogel maakt namelijk een halve koprol op de tak!
Ook zeer herkenbaar van de Montezuma Oropendola: de lange nesten die in grote getalen aan de takken van bomen hangen.
De kleinere broertjes van de Montezuma Oropendola zijn de Crested Oropendola en de Chestnut-headed Oropendola. Ze maken dezelfde soorten nesten, maar zijn iets kleiner.
Kolibrie
Tijdens een rondreis in Costa Rica kom je ze zéker tegen, al zijn ze klein: kolibries. Het land kent ruim 50 soorten kolibries! De vleugelslagfrequentie van de kolibrie is met gemiddeld 60 keer per seconde zeer hoog, waardoor de kleine vogels zich razendsnel kunnen voortbewegen. Het is daarom ook lastig om ze (onbewogen) op de foto te krijgen en te herkennen welke soorten je tijdens je reis hebt gespot.
Er zijn meerdere soorten te spotten tijdens je reis. Bij ons vlogen er meerdere groenkruinbriljantkolibries (Green-crowned Brilliant) en de violette sabelvleugel (Violet Sabrewing) om ons heen bij een koffietentje met uitzicht op de San Fernando waterval. De vleugels kunnen wel 40 keer per seconde slaan, en dat hoor je!
De mooiste kolibrie die ik heb gespot tijdens mijn reizen is toch wel de langstaartnimf (Long-tailed Sylph). De naam zegt het al: deze kolibriesoort heeft lange veren als staart. Dit maakt de kolibrie ook groter, maar vooral eleganter. En de veren kleuren, net als de bovengenoemde quetzal, mee met de zon.
Er zo zijn er nog veel meer soorten, zowel kolibries als andere vogels.
Tips tijdens het vogelspotten
- Download thuis al een of meer vogelapps en ‘shazam’ de vogel dit je hoort
- Ga vroeg in de ochtend; de vogels zijn dat het actiefst
- Neem een verrekijker mee
- Draag kleding met neutrale kleuren (geen felle kleuren)
- Maak zelf zo min mogelijk geluid
- Zoek de hotspots en vraag tips aan locals
- Leuk voor de kinderen: neem een poster mee met foto’s en namen van de vogels om deze af te vinken tijdens de reis
Raak jij, net als ik, besmet met het vogelspottersvirus in Costa Rica? Ontdek het tijdens jouw Costa Rica vakantie, neem contact met ons op en wij stippelen de vogelroute voor je uit!
Dewi
Van Verre
